Sociaal makelaar (2014-2016)
De vergrijzing brengt heel wat uitdagingen met zich mee. De zoektocht naar hoe de professionele zorg samen met informele zorg een antwoord kan bieden op toekomstige zorgnoden, vormt hierbij één van de belangrijkste. In dit project willen we aansluitend hierop de methodiek van sociaal makelen uitwerken en ontwikkelen in Vlaamse context. Sociaal makelen zet in het versterken van zorgnetwerken, met specifieke aandacht voor ouderen in een kwetsbare positie, vertrekkend vanuit wederkerigheid, wederzijdse steun tussen bewoners binnen een lokale context. In co-creatie met relevante stakeholders ontwikkelen we en toetsen we dit in een piloottest in stedelijke en plattelandscontext. De kennis en ervaringen die hieruit voortvloeien bundelen we in een draaiboek. Het project wordt uitgevoerd binnen de zorgproeftuin LiCalab. Partners in het project zijn Stad Turnhout en Gemeente Kasterlee, in samenwerking met Vonk3 en Aristoco Int. BVBA (Cubigo).
Lees meer
Mantelzorgondersteuning door een lifestylebenadering (2014-2016)
In het licht van de vergrijzing en de toenemende zorgnoden zet het beleid sterk in op mantelzorg. Echter, de draagkracht van de mantelzorger kent ook zijn grenzen. Met dit project willen we een methodiek ontwikkelen om de mentale draagkracht van de mantelzorger te vergroten en dit op duurzame wijze, verder bouwend op de internationaal gevalideerde methodiek van Lifestyle Redesign®. Lees meer
Toolbox tegen eenzaamheid. Ontwikkelen van een toolbox voor het opzetten en evalueren van praktijk gericht op de aanpak en preventie van eenzaamheid bij ouderen (2013-2014)
Dit project wil een “toolbox” aanmaken die lokale overheden en non-profitorganisaties ondersteunt in het opzetten en evalueren van hun project. De “toolbox” bevat handvatten voor het opzetten van een goede praktijk in de aanpak en preventie van eenzaamheid bij ouderen en integreert ook methodieken om het project mee op te volgen en te evalueren.
Lees meer
Generaties voor elkaar! Aanpak en preventie van eenzaamheid bij ouderen (2013 -2014)
Dit project wil inzetten op de preventie en aanpak van eenzaamheid bij ouderen binnen de regio Kempen. We willen inzetten op de intergenerationele solidariteit binnen de lokale gemeenschap en de relaties tussen generaties versterken.
Lees meer
InnovAge (2014-2015)
Vonk3 is nationale partner van het Europese InnovAge project. In kader van dit project wordt een meertalig webplatform voor mantelzorgers ontwikkeld dat als doel heeft mantelzorgers online te ondersteunen. Vonk3 levert de nodige informatie aan op nationaal en regionaal niveau om mantelzorgers juist te informeren over hun rechten, premie's, ... . In het voorjaar van 2015 staan LiCalab en Vonk3 samen in voor de organisatie van een nationaal event in België om het platform breder bekend te maken.
Lees meer
Bingo!? Inclusiebevorderend communiceren door lokale overheden naar en over “senioren” (2013-2014)
Door de toenemende vergrijzing is sociale participatie van ouderen een actueel onderzoeks- en beleidsthema. Communicatie speelt daarin een belangrijke rol: sociale participatie van ouderen kan maar ten volle gerealiseerd worden wanneer er op maat van hun behoeften en wensen gecommuniceerd wordt. Lokale overheden hebben hierin een voortrekkersrol. Het ontbreekt hen vandaag echter aan onderbouwde inzichten en concrete richtlijnen. Dit project heeft tot doel om enerzijds kennis op te bouwen en in co-creatie een praktische checklist te ontwikkelen voor inclusiebevorderend communiceren naar en over ouderen om hun sociale participatie te bevorderen. Anderzijds willen we kennisdelen en de concrete inzet van de richtlijnen stimuleren. Dit project is i.s.m. Memori, opleiding banaba ouderencoaching en de opleiding Sociaal Werk.
Stakeholdersbevraging rond samenwerking binnen het domein geronto-psychiatrie (2013-2014)
Dit project heeft als doelstelling om op basis van een uitgebreide stakeholdersbevraging inzicht te verwerven in de verwachtingen, noden en
behoeften naar samenwerking en afstemming binnen het domein van de geronto-psychiatrie en het huidige aanbod en goede praktijken in kaart te
brengen. Hiervoor wordt een uitgebreide stakeholdersbevraging georganiseerd aan de hand van focusgroepen. De resultaten van deze focusgroepen
worden gebundeld in een onderzoeksrapport dat tevens ook aanbevelingen naar samenwerking en afstemming in de toekomst omvat. Het project kadert binnen de werkgroep Ouderenzorg van SPIL (provincie Limburg).
WSW-dementie: Meten van welbevinden bij ouderen met dementie (2013-2016)
De opleiding ergotherapie ontwikkelde een meetinstrument voor het meten van de kerndimensies van het subjectief welbevinden bij ouderen met dementie. Dit meetinstrument is makkelijk af te nemen en geeft belangrijke informatie om de woonzorg-aanpak bij ouderen met dementie meer op maat van de hulpvrager te gaan organiseren om de kwaliteit van leven en wonen te verhogen. Voor elke dimensie van het subjectief welbevinden werd een interventiewijzer ontwikkeld die concrete tips geeft om de persoonsgerichte aanpak om te zetten in de praktijk en om het cliëntsysteem te coachen in de invulling van het bezoek. Het artikel, assessment, plan van aanpak en de steekkaarten zijn hier gratis te downloaden.
Lees meer
Vroeger nadenken over later. Planning van de oude dag bij kwetsbare groepen
Met dit onderzoek, in opdracht van de Koning Boudewijnstichting, willen we zicht krijgen op de mate waarin en de wijze waarop zowel de ouderen zelf als zijn omgeving nadenken over die oude dag en hier zich al dan niet op voorbereiden. Dit onderzoek richt specifiek op drie kwetsbare populaties onder ouderen: mensen van vreemde origine, personen met een handicap en mensen in armoede. Het onderzoek wil een antwoord bieden op de twee algemene onderzoeksvragen.
OPOUW: Opvang van ouderen met psychiatrische problematiek in woonzorgcentra
De opvang van de oudere zorgvrager met een psychiatrische problematiek zorgt in het werkveld voor de nodige knelpunten. Het is niet evident om voor al de ouderen met een psychiatrische problematiek de geschikte opvang te vinden. Er is niet altijd plaats voor de mensen waardoor ze op een wachtlijst komen te staan. Mensen komen daardoor soms (tijdelijk of permanent) in een verkeerde opvangsituatie terecht.
In een woonzorgcentrum is het niet evident om een dag van een persoon met een psychiatrische problematiek zinvol in te vullen. Onderzoek toont aan dat het personeel problemen ondervindt met de organisatie van aangepaste dagactiviteiten en sociale contacten en met de begeleiding van psychische of psychiatrische problemen (Devisch, 2003; Lannoo et al., 2007).
Dit onderzoek wil de specifieke problemen en behoeften van de oudere zorgvrager met een psychiatrische problematiek nagaan. Zowel langs de kant van de patiënt, maar ook en vooral langs de kant van de instellingen en diensten die instaan voor de opvang van deze mensen. In eerste instantie werd literatuuronderzoek gebruikt om de nodige informatie in te winnen. Hierop volgde afname van een gestructureerde vragenlijst bij een representatieve steekproef van 179 woon- en zorgcentra uit de vijf Vlaamse provincies. De gegevens van deze vragenlijst zijn momenteel binnen. De eerste analyses hiervan zijn klaar. Uit deze analyses zal voortkomen wat de incidentie en prevalentie is, wat de randvoorwaarden voor opvang zijn en wat de behoeften aan ondersteuning zijn.
Voor meer informatie contacteer: liesbet.lommelen@thomasmore.be
Duur: september 2009-augustus 2012
Evaluatieonderzoek nieuwe dienst bpost: bestellingen aan huis (2012-2013)
Bpost startte in mei het pilootproject ‘bpost op afspraak’ i.s.m. de stad Turnhout, LiCaLab en verschillende zorgpartners uit de regio. Met dit project levert bpost boodschappen aan huis voor mensen die moeilijker het huis uit kunnen. Vonk3 voerde het eerste evaluatieonderzoek uit van deze piloottest. Zowel bij de deelnemers als de betrokken zorgpartners en mantelzorgers werden de ervaringen met deze nieuwe dienst in kaart gebracht en gingen we na op welke wijze dit voor de verschillende betrokkenen een meerwaarde kan betekenen op het vlak van hulpverlening.
Omega: Ouder wordende mensen en hun Mogelijkheden tot Empowerment inzake Gezondheid en Autonomie
Krijgen ouder wordende mensen in onze samenleving nog de ruimte om zelf beslissingen te nemen over belangrijke levensdomeinen zoals ziekte en gezondheid? Veel signalen geven aan dat dit steeds minder het geval dreigt te worden. Hoe komen ouder wordende mensen tot beslissingen over hun gezondheidspraktijk en hoe kunnen ze geholpen worden om hun autonomie te bewaren? Is dat anders bij autochtone dan bij allochtone ouder wordende mensen? Dat zijn de kernvragen waarop dit onderzoek een antwoord wil formuleren.
Daarom wil dit onderzoeksproject volgende doelstellingen realiseren:
Magda: MAntelzorgers Geprand tussen Draaglast en Autonomie
De mantelzorg staat in Vlaanderen net als in de rest van Europa onder zware druk (Carma project). Enerzijds neemt het aantal zorgbehoevende ouderen en personen met dementie snel toe terwijl anderzijds het draagvlak in de mantelzorg eerder versmalt dan uitbreidt. De huidige generatie mantelzorgers wordt immers steeds ouder terwijl er minder jongeren zijn om hen aan te vullen (minder kinderen, minder gezinnen, verzwakking van de interne verbondenheid wegens hersamenstelling van gezinnen, mobiliteit m.b.t. wonen: verwijderd zijn van de ouderlijke omgeving, enz.). Ook zijn jongere generaties meer gericht op het met twee partners werken zodat in hun arbeidsbelasting nog weinig ruimte overblijft om voor bijvoorbeeld zorgbehoevende ouders of buren te zorgen. Uiteraard blijven de partners doorgaans de eerste en vaak de belangrijkste mantelzorgers. Daar komt nog bij dat de oudere wordende zorgbehoevende personen een grotere voorkeur vertonen om zo lang als mogelijk zelfstandig verder te leven.
Er is al veel onderzoek gedaan naar allerlei factoren die de mantelzorg bepalen. Wat tot nog toe veel minder aandacht kreeg is hoe in de relationele praktijk tussen oudere en mantelzorger de mantelzorger zodanig empowered kan worden dat hij/zij enerzijds de mantelzorg kan continueren en anderzijds op basis van realistische criteria kan beëindigen. Dat inzicht is noodzakelijk om vervolgens methodiek(en) te ontwikkelen die de mantelzorger ondersteunen in de beslissingsprocessen omtrent het al dan niet zelf continueren van de zorg.
Voor meer informatie contacteer: liesbet.lommelen@thomasmore.be
Kwaliteit van zorg en leven in woon-en zorgcentra
De woonzorgsector (vroeger ROB/RVT) staat voor tal van grote uitdagingen de komende jaren. De komst van zelfevaluatie is er één van. In 2009 nam de Vlaamse regering het besluit dat een woonzorgcentrum een zelfevaluatie moet uitvoeren tegen 2012. De K.H.Kempen startte daarom via het onderzoekscentrum Vonk3 reeds in 2008 met de ontwikkeling van een kwaliteitsinstrument dat moet uitmonden in een hanteerbaar instrument gericht op zelfevaluatie en empowerment.
De kwaliteit van zorg en van leven in woon- en zorgcentra (WZC) wordt enerzijds bewaakt door de overheid via wetgeving en inspecties. Anderzijds stellen de woon- en zorgcentra zelf dat ze over onvoldoende en vaak helemaal geen instrumenten beschikken om de kwaliteit in de eigen voorziening zelf te evalueren en hier concrete plannen aan te koppelen. De bestaande modellen zijn vaak niet toegespitst op deze sector: te complex of te arbeidsintensief. Een kwaliteitsinstrument op maat van de sector en gemakkelijk werkbaar in de praktijk dringt zich op.
In samenspraak met de sector en op basis van literatuurstudie, expertinterviews en focusgroepen kwam een kwaliteitsinstrument tot stand. Het ontwikkelde zelfevaluatie-instrument werd uitgetest in 16 voorzieningen.
Op basis van alle verzamelde gegevens van de afgelopen drie jaar, zal in het najaar het zelfevaluatie-instrument samen met de bevindingen van het onderzoek worden voorgesteld.
De gebruikte handouts op het partner in innovatie event van 1 juni 2011 kan u hier downloaden. Ze geven een beknopt overzicht van de werking van het ontwikkelde zelfevaluatie-instrument.
Voor meer informatie contacteer: leen.heylen@thomasmore.be
Wetenschappelijke onderbouwing voor een gefaseerd en gelaagd toezichtsmodel in de ouderenzorg.
Het inspectie-instrumentarium dat op heden gebruikt wordt voor de inspecties binnen de ouderensector, meer bepaald binnen de rusthuizen (met en zonder bijkomende erkenning als rust- en verzorgingstehuis), geeft een objectief beeld over de mate waarin een voorziening zich conformeert aan de regelgeving. Dit instrumentarium is bijgevolg vrij normgedreven en gericht op de controle op de naleving van de ROB- en RVT-normen, evenals de Sectorspecifieke Minimale Kwaliteitseisen. Dit normgericht karakter brengt met zich mee dat de geleverde kwaliteit van zorg slechts onrechtstreeks in kaart kan worden gebracht. Dit onderzoek dient te resulteren in een aangepast inspectie-instrumentarium en de nodige rapporteringstools voor zowel beleids- als publiekgerichte rapportering.
De vergrijzing brengt heel wat uitdagingen met zich mee. De zoektocht naar hoe de professionele zorg samen met informele zorg een antwoord kan bieden op toekomstige zorgnoden, vormt hierbij één van de belangrijkste. In dit project willen we aansluitend hierop de methodiek van sociaal makelen uitwerken en ontwikkelen in Vlaamse context. Sociaal makelen zet in het versterken van zorgnetwerken, met specifieke aandacht voor ouderen in een kwetsbare positie, vertrekkend vanuit wederkerigheid, wederzijdse steun tussen bewoners binnen een lokale context. In co-creatie met relevante stakeholders ontwikkelen we en toetsen we dit in een piloottest in stedelijke en plattelandscontext. De kennis en ervaringen die hieruit voortvloeien bundelen we in een draaiboek. Het project wordt uitgevoerd binnen de zorgproeftuin LiCalab. Partners in het project zijn Stad Turnhout en Gemeente Kasterlee, in samenwerking met Vonk3 en Aristoco Int. BVBA (Cubigo).
Lees meer
Mantelzorgondersteuning door een lifestylebenadering (2014-2016)
In het licht van de vergrijzing en de toenemende zorgnoden zet het beleid sterk in op mantelzorg. Echter, de draagkracht van de mantelzorger kent ook zijn grenzen. Met dit project willen we een methodiek ontwikkelen om de mentale draagkracht van de mantelzorger te vergroten en dit op duurzame wijze, verder bouwend op de internationaal gevalideerde methodiek van Lifestyle Redesign®. Lees meer
Toolbox tegen eenzaamheid. Ontwikkelen van een toolbox voor het opzetten en evalueren van praktijk gericht op de aanpak en preventie van eenzaamheid bij ouderen (2013-2014)
Dit project wil een “toolbox” aanmaken die lokale overheden en non-profitorganisaties ondersteunt in het opzetten en evalueren van hun project. De “toolbox” bevat handvatten voor het opzetten van een goede praktijk in de aanpak en preventie van eenzaamheid bij ouderen en integreert ook methodieken om het project mee op te volgen en te evalueren.
Lees meer
Generaties voor elkaar! Aanpak en preventie van eenzaamheid bij ouderen (2013 -2014)
Dit project wil inzetten op de preventie en aanpak van eenzaamheid bij ouderen binnen de regio Kempen. We willen inzetten op de intergenerationele solidariteit binnen de lokale gemeenschap en de relaties tussen generaties versterken.
Lees meer
InnovAge (2014-2015)
Vonk3 is nationale partner van het Europese InnovAge project. In kader van dit project wordt een meertalig webplatform voor mantelzorgers ontwikkeld dat als doel heeft mantelzorgers online te ondersteunen. Vonk3 levert de nodige informatie aan op nationaal en regionaal niveau om mantelzorgers juist te informeren over hun rechten, premie's, ... . In het voorjaar van 2015 staan LiCalab en Vonk3 samen in voor de organisatie van een nationaal event in België om het platform breder bekend te maken.
Lees meer
Bingo!? Inclusiebevorderend communiceren door lokale overheden naar en over “senioren” (2013-2014)
Door de toenemende vergrijzing is sociale participatie van ouderen een actueel onderzoeks- en beleidsthema. Communicatie speelt daarin een belangrijke rol: sociale participatie van ouderen kan maar ten volle gerealiseerd worden wanneer er op maat van hun behoeften en wensen gecommuniceerd wordt. Lokale overheden hebben hierin een voortrekkersrol. Het ontbreekt hen vandaag echter aan onderbouwde inzichten en concrete richtlijnen. Dit project heeft tot doel om enerzijds kennis op te bouwen en in co-creatie een praktische checklist te ontwikkelen voor inclusiebevorderend communiceren naar en over ouderen om hun sociale participatie te bevorderen. Anderzijds willen we kennisdelen en de concrete inzet van de richtlijnen stimuleren. Dit project is i.s.m. Memori, opleiding banaba ouderencoaching en de opleiding Sociaal Werk.
Stakeholdersbevraging rond samenwerking binnen het domein geronto-psychiatrie (2013-2014)
Dit project heeft als doelstelling om op basis van een uitgebreide stakeholdersbevraging inzicht te verwerven in de verwachtingen, noden en
behoeften naar samenwerking en afstemming binnen het domein van de geronto-psychiatrie en het huidige aanbod en goede praktijken in kaart te
brengen. Hiervoor wordt een uitgebreide stakeholdersbevraging georganiseerd aan de hand van focusgroepen. De resultaten van deze focusgroepen
worden gebundeld in een onderzoeksrapport dat tevens ook aanbevelingen naar samenwerking en afstemming in de toekomst omvat. Het project kadert binnen de werkgroep Ouderenzorg van SPIL (provincie Limburg).
WSW-dementie: Meten van welbevinden bij ouderen met dementie (2013-2016)
De opleiding ergotherapie ontwikkelde een meetinstrument voor het meten van de kerndimensies van het subjectief welbevinden bij ouderen met dementie. Dit meetinstrument is makkelijk af te nemen en geeft belangrijke informatie om de woonzorg-aanpak bij ouderen met dementie meer op maat van de hulpvrager te gaan organiseren om de kwaliteit van leven en wonen te verhogen. Voor elke dimensie van het subjectief welbevinden werd een interventiewijzer ontwikkeld die concrete tips geeft om de persoonsgerichte aanpak om te zetten in de praktijk en om het cliëntsysteem te coachen in de invulling van het bezoek. Het artikel, assessment, plan van aanpak en de steekkaarten zijn hier gratis te downloaden.
Lees meer
Vroeger nadenken over later. Planning van de oude dag bij kwetsbare groepen
Met dit onderzoek, in opdracht van de Koning Boudewijnstichting, willen we zicht krijgen op de mate waarin en de wijze waarop zowel de ouderen zelf als zijn omgeving nadenken over die oude dag en hier zich al dan niet op voorbereiden. Dit onderzoek richt specifiek op drie kwetsbare populaties onder ouderen: mensen van vreemde origine, personen met een handicap en mensen in armoede. Het onderzoek wil een antwoord bieden op de twee algemene onderzoeksvragen.
- In welke mate en op welke wijze denken ouderen en hun omgeving na over en/of plannen ze hun oude dag?
- In welke mate en op welke wijze wordt hierover het gesprek aangegaan door ouderen zelf en zijn omgeving?
OPOUW: Opvang van ouderen met psychiatrische problematiek in woonzorgcentra
De opvang van de oudere zorgvrager met een psychiatrische problematiek zorgt in het werkveld voor de nodige knelpunten. Het is niet evident om voor al de ouderen met een psychiatrische problematiek de geschikte opvang te vinden. Er is niet altijd plaats voor de mensen waardoor ze op een wachtlijst komen te staan. Mensen komen daardoor soms (tijdelijk of permanent) in een verkeerde opvangsituatie terecht.
In een woonzorgcentrum is het niet evident om een dag van een persoon met een psychiatrische problematiek zinvol in te vullen. Onderzoek toont aan dat het personeel problemen ondervindt met de organisatie van aangepaste dagactiviteiten en sociale contacten en met de begeleiding van psychische of psychiatrische problemen (Devisch, 2003; Lannoo et al., 2007).
Dit onderzoek wil de specifieke problemen en behoeften van de oudere zorgvrager met een psychiatrische problematiek nagaan. Zowel langs de kant van de patiënt, maar ook en vooral langs de kant van de instellingen en diensten die instaan voor de opvang van deze mensen. In eerste instantie werd literatuuronderzoek gebruikt om de nodige informatie in te winnen. Hierop volgde afname van een gestructureerde vragenlijst bij een representatieve steekproef van 179 woon- en zorgcentra uit de vijf Vlaamse provincies. De gegevens van deze vragenlijst zijn momenteel binnen. De eerste analyses hiervan zijn klaar. Uit deze analyses zal voortkomen wat de incidentie en prevalentie is, wat de randvoorwaarden voor opvang zijn en wat de behoeften aan ondersteuning zijn.
Voor meer informatie contacteer: liesbet.lommelen@thomasmore.be
Duur: september 2009-augustus 2012
Evaluatieonderzoek nieuwe dienst bpost: bestellingen aan huis (2012-2013)
Bpost startte in mei het pilootproject ‘bpost op afspraak’ i.s.m. de stad Turnhout, LiCaLab en verschillende zorgpartners uit de regio. Met dit project levert bpost boodschappen aan huis voor mensen die moeilijker het huis uit kunnen. Vonk3 voerde het eerste evaluatieonderzoek uit van deze piloottest. Zowel bij de deelnemers als de betrokken zorgpartners en mantelzorgers werden de ervaringen met deze nieuwe dienst in kaart gebracht en gingen we na op welke wijze dit voor de verschillende betrokkenen een meerwaarde kan betekenen op het vlak van hulpverlening.
Omega: Ouder wordende mensen en hun Mogelijkheden tot Empowerment inzake Gezondheid en Autonomie
Krijgen ouder wordende mensen in onze samenleving nog de ruimte om zelf beslissingen te nemen over belangrijke levensdomeinen zoals ziekte en gezondheid? Veel signalen geven aan dat dit steeds minder het geval dreigt te worden. Hoe komen ouder wordende mensen tot beslissingen over hun gezondheidspraktijk en hoe kunnen ze geholpen worden om hun autonomie te bewaren? Is dat anders bij autochtone dan bij allochtone ouder wordende mensen? Dat zijn de kernvragen waarop dit onderzoek een antwoord wil formuleren.
Daarom wil dit onderzoeksproject volgende doelstellingen realiseren:
- Een conceptueel model van de relatie tussen zelfbeleving -gezondheidsbeleving en gezondheidspraxis bij autochtone en allochtone ouderen
- Een taxonomie van de copingstrategieën die ouder wordende mensen hanteren op het vlak van gezondheidspraxis
- Een vergelijkende analyse van beslissingsprocessen over de gezondheid van ouderen en de effecten op de sociale integratie
- Een methodiek voor de versterking van copingvaardigheden van ouderen gebaseerd op de ‘multi party collaboration’-benadering.
Magda: MAntelzorgers Geprand tussen Draaglast en Autonomie
De mantelzorg staat in Vlaanderen net als in de rest van Europa onder zware druk (Carma project). Enerzijds neemt het aantal zorgbehoevende ouderen en personen met dementie snel toe terwijl anderzijds het draagvlak in de mantelzorg eerder versmalt dan uitbreidt. De huidige generatie mantelzorgers wordt immers steeds ouder terwijl er minder jongeren zijn om hen aan te vullen (minder kinderen, minder gezinnen, verzwakking van de interne verbondenheid wegens hersamenstelling van gezinnen, mobiliteit m.b.t. wonen: verwijderd zijn van de ouderlijke omgeving, enz.). Ook zijn jongere generaties meer gericht op het met twee partners werken zodat in hun arbeidsbelasting nog weinig ruimte overblijft om voor bijvoorbeeld zorgbehoevende ouders of buren te zorgen. Uiteraard blijven de partners doorgaans de eerste en vaak de belangrijkste mantelzorgers. Daar komt nog bij dat de oudere wordende zorgbehoevende personen een grotere voorkeur vertonen om zo lang als mogelijk zelfstandig verder te leven.
Er is al veel onderzoek gedaan naar allerlei factoren die de mantelzorg bepalen. Wat tot nog toe veel minder aandacht kreeg is hoe in de relationele praktijk tussen oudere en mantelzorger de mantelzorger zodanig empowered kan worden dat hij/zij enerzijds de mantelzorg kan continueren en anderzijds op basis van realistische criteria kan beëindigen. Dat inzicht is noodzakelijk om vervolgens methodiek(en) te ontwikkelen die de mantelzorger ondersteunen in de beslissingsprocessen omtrent het al dan niet zelf continueren van de zorg.
Voor meer informatie contacteer: liesbet.lommelen@thomasmore.be
Kwaliteit van zorg en leven in woon-en zorgcentra
De woonzorgsector (vroeger ROB/RVT) staat voor tal van grote uitdagingen de komende jaren. De komst van zelfevaluatie is er één van. In 2009 nam de Vlaamse regering het besluit dat een woonzorgcentrum een zelfevaluatie moet uitvoeren tegen 2012. De K.H.Kempen startte daarom via het onderzoekscentrum Vonk3 reeds in 2008 met de ontwikkeling van een kwaliteitsinstrument dat moet uitmonden in een hanteerbaar instrument gericht op zelfevaluatie en empowerment.
De kwaliteit van zorg en van leven in woon- en zorgcentra (WZC) wordt enerzijds bewaakt door de overheid via wetgeving en inspecties. Anderzijds stellen de woon- en zorgcentra zelf dat ze over onvoldoende en vaak helemaal geen instrumenten beschikken om de kwaliteit in de eigen voorziening zelf te evalueren en hier concrete plannen aan te koppelen. De bestaande modellen zijn vaak niet toegespitst op deze sector: te complex of te arbeidsintensief. Een kwaliteitsinstrument op maat van de sector en gemakkelijk werkbaar in de praktijk dringt zich op.
In samenspraak met de sector en op basis van literatuurstudie, expertinterviews en focusgroepen kwam een kwaliteitsinstrument tot stand. Het ontwikkelde zelfevaluatie-instrument werd uitgetest in 16 voorzieningen.
Op basis van alle verzamelde gegevens van de afgelopen drie jaar, zal in het najaar het zelfevaluatie-instrument samen met de bevindingen van het onderzoek worden voorgesteld.
De gebruikte handouts op het partner in innovatie event van 1 juni 2011 kan u hier downloaden. Ze geven een beknopt overzicht van de werking van het ontwikkelde zelfevaluatie-instrument.
Voor meer informatie contacteer: leen.heylen@thomasmore.be
Wetenschappelijke onderbouwing voor een gefaseerd en gelaagd toezichtsmodel in de ouderenzorg.
Het inspectie-instrumentarium dat op heden gebruikt wordt voor de inspecties binnen de ouderensector, meer bepaald binnen de rusthuizen (met en zonder bijkomende erkenning als rust- en verzorgingstehuis), geeft een objectief beeld over de mate waarin een voorziening zich conformeert aan de regelgeving. Dit instrumentarium is bijgevolg vrij normgedreven en gericht op de controle op de naleving van de ROB- en RVT-normen, evenals de Sectorspecifieke Minimale Kwaliteitseisen. Dit normgericht karakter brengt met zich mee dat de geleverde kwaliteit van zorg slechts onrechtstreeks in kaart kan worden gebracht. Dit onderzoek dient te resulteren in een aangepast inspectie-instrumentarium en de nodige rapporteringstools voor zowel beleids- als publiekgerichte rapportering.
Behoefteonderzoek 65-plussers Retie
VONK3 voert in opdracht van het OCMW en de gemeente Retie een behoefteonderzoek uit bij 65-plussers te Retie. Met dit onderzoek willen we de tevredenheid van de 65-plussers te Retie met de bestaande publieke dienstverlening nagaan en tevens hun noden en behoeften in kaart brengen. Op basis van dit onderzoek kan het ouderenbeleid verder vormgegeven worden.
Om een beeld te krijgen van de mening van de ouderen zelf, wordt een vragenlijst afgenomen bij een representatieve steekproef van de thuiswonende 65-plussers in Retie. Thema’s die in de vragenlijst aan bod komen zijn de tevredenheid met de publieke dienstverlening, de gezondheid, de zorg die 65-plussers ontvangen en geven, hun sociale leven en vrijetijdsbesteding, …. . De eerste resultaten worden verwacht in juni 2012.
Voor meer informatie contacteer: leen.heylen@thomasmore.be
Duur: september 2011-augustus 2012
Onderzoek naar woningkwaliteit in de regio Kempen
In opdracht van zes gemeenten uit de regio Kempen (Dessel, Heist-op-den-berg, Herstelt, Hulsthout, Laakdal en Westerlo) en ondersteund door het IOK en het Kempisch Woonplatform is een onderzoeksproject naar de woningkwaliteit opgestart. Dit project wordt uitgevoerd door VONK3. Het onderzoek wil in de eerste plaats de bestaande woningkwaliteit van oudere woningen in de regio in kaart brengen. Ten tweede willen we te weten komen wat de redenen en motivaties zijn van gezinnen om hun woning al dan niet te verbeteren of aan te passen. Ook de woningkwaliteit van de oudere woningen waarin ouderen wonen, wordt op deze manier in kaart gebracht. De uiteindelijke doelstelling van dit onderzoek is om de resultaten te kunnen gebruiken voor de uitbouw van een preventief en kwalitatief lokaal woonbeleid waarbij gericht kan worden ingespeeld op de noden en behoeften van verschillende doelgroepen.
Voor meer informatie contacteer: leen.heylen@thomasmore.be
Duur: januari 2012-augustus 2012
Het Onderzoeksrapport is intussen beschikbaar.
Ouderen(mis)behandeling
Op vraag van het intermutualistisch overleg wordt een methodiek ontwikkeld voor maatschappelijk werkers om ouderen(mis)behandeling via een uitgeschreven visie en methodiek met stappenplan te detecteren.
Zie ook: WeDo
Behoeftenonderzoek in Hulshout.
Oud maar niet out in Hulshout, een onderzoek naar behoeften, huisvesting en tegemoetkomingen bij 80-plussers in de gemeente Hulshout.
Voor meer informatie contacteer: liesbet.lommelen@thomasmore.be
Cado: Collectieve Autonome DagOpvang
Binnen dit project heeft de Collectieve Autonome DagOpvang (Cado) het levensgelicht gezien in Vosselaar. Vonk3 heeft de onderzoekscomponent voor zijn rekening genomen om inzicht te verwerven in de wenselijkheid en de haalbaarheid van een Cado en om de voorwaarden voor een succesvolle implementatie van een Cado.
De resultaten van dit onderzoek werden gepresenteerd op de studiedag van 11 september 2009. De presentaties vindt u hier:Onderzoeksresultaten CADO, De zorgbehoevende mens in de samenleving
De gebruikte handouts op het partner in innovatie event van 1 juni 2011 kan u hier downloaden. Ze geven een overzicht van 3 jaar Cado werking.
Zie ook:WeDo
Carma: Care for the Aged at Risk of MArginalisation
Carma ‘Care for the Aged at risk of marginalisation’ betreft een Europees onderzoek naar het risico dat ouderen lopen om terecht te komen in de marginalisering van de maatschappij.
Hier vindt u een actuele stand van zaken van het onderzoek.
Voor meer informatie contacteer: liesbet.lommelen@thomasmore.be
‘Psychologische noden van de zorgvragende ouderen en hun zorgverleners’ betreft een onderzoek naar de behoeften van de zorgvrager, het profiel van de hulpverlener en formuleert enkele beleidsmatige aanbevelingen.
Pdf: Psychologische noden van de zorgvragende ouderen en hun zorgverleners
‘De huidige en toekomstige behoeften van allochtone ouderen’. Om de specifieke noden en behoeften van de allochtone ouderen te achterhalen, gaf het Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap opdracht tot een onderzoek over de huidige en toekomstige behoeften van allochtone ouderen.
Pdf: De huidige en toekomstige behoeften van allochtone ouderen
‘Concrete invulling van de functie van animatie in rusthuizen’ is een onderzoek naar de functie van animator in de rusthuizen dat gebeurde in opdracht van het Ministerie van de Vlaamse gemeenschap.
Pdf: Animatie in rusthuizen-samenvatting
VONK3 voert in opdracht van het OCMW en de gemeente Retie een behoefteonderzoek uit bij 65-plussers te Retie. Met dit onderzoek willen we de tevredenheid van de 65-plussers te Retie met de bestaande publieke dienstverlening nagaan en tevens hun noden en behoeften in kaart brengen. Op basis van dit onderzoek kan het ouderenbeleid verder vormgegeven worden.
Om een beeld te krijgen van de mening van de ouderen zelf, wordt een vragenlijst afgenomen bij een representatieve steekproef van de thuiswonende 65-plussers in Retie. Thema’s die in de vragenlijst aan bod komen zijn de tevredenheid met de publieke dienstverlening, de gezondheid, de zorg die 65-plussers ontvangen en geven, hun sociale leven en vrijetijdsbesteding, …. . De eerste resultaten worden verwacht in juni 2012.
Voor meer informatie contacteer: leen.heylen@thomasmore.be
Duur: september 2011-augustus 2012
Onderzoek naar woningkwaliteit in de regio Kempen
In opdracht van zes gemeenten uit de regio Kempen (Dessel, Heist-op-den-berg, Herstelt, Hulsthout, Laakdal en Westerlo) en ondersteund door het IOK en het Kempisch Woonplatform is een onderzoeksproject naar de woningkwaliteit opgestart. Dit project wordt uitgevoerd door VONK3. Het onderzoek wil in de eerste plaats de bestaande woningkwaliteit van oudere woningen in de regio in kaart brengen. Ten tweede willen we te weten komen wat de redenen en motivaties zijn van gezinnen om hun woning al dan niet te verbeteren of aan te passen. Ook de woningkwaliteit van de oudere woningen waarin ouderen wonen, wordt op deze manier in kaart gebracht. De uiteindelijke doelstelling van dit onderzoek is om de resultaten te kunnen gebruiken voor de uitbouw van een preventief en kwalitatief lokaal woonbeleid waarbij gericht kan worden ingespeeld op de noden en behoeften van verschillende doelgroepen.
Voor meer informatie contacteer: leen.heylen@thomasmore.be
Duur: januari 2012-augustus 2012
Het Onderzoeksrapport is intussen beschikbaar.
Ouderen(mis)behandeling
Op vraag van het intermutualistisch overleg wordt een methodiek ontwikkeld voor maatschappelijk werkers om ouderen(mis)behandeling via een uitgeschreven visie en methodiek met stappenplan te detecteren.
Zie ook: WeDo
Behoeftenonderzoek in Hulshout.
Oud maar niet out in Hulshout, een onderzoek naar behoeften, huisvesting en tegemoetkomingen bij 80-plussers in de gemeente Hulshout.
Voor meer informatie contacteer: liesbet.lommelen@thomasmore.be
Cado: Collectieve Autonome DagOpvang
Binnen dit project heeft de Collectieve Autonome DagOpvang (Cado) het levensgelicht gezien in Vosselaar. Vonk3 heeft de onderzoekscomponent voor zijn rekening genomen om inzicht te verwerven in de wenselijkheid en de haalbaarheid van een Cado en om de voorwaarden voor een succesvolle implementatie van een Cado.
De resultaten van dit onderzoek werden gepresenteerd op de studiedag van 11 september 2009. De presentaties vindt u hier:Onderzoeksresultaten CADO, De zorgbehoevende mens in de samenleving
De gebruikte handouts op het partner in innovatie event van 1 juni 2011 kan u hier downloaden. Ze geven een overzicht van 3 jaar Cado werking.
Zie ook:WeDo
Carma: Care for the Aged at Risk of MArginalisation
Carma ‘Care for the Aged at risk of marginalisation’ betreft een Europees onderzoek naar het risico dat ouderen lopen om terecht te komen in de marginalisering van de maatschappij.
Hier vindt u een actuele stand van zaken van het onderzoek.
Voor meer informatie contacteer: liesbet.lommelen@thomasmore.be
‘Psychologische noden van de zorgvragende ouderen en hun zorgverleners’ betreft een onderzoek naar de behoeften van de zorgvrager, het profiel van de hulpverlener en formuleert enkele beleidsmatige aanbevelingen.
Pdf: Psychologische noden van de zorgvragende ouderen en hun zorgverleners
‘De huidige en toekomstige behoeften van allochtone ouderen’. Om de specifieke noden en behoeften van de allochtone ouderen te achterhalen, gaf het Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap opdracht tot een onderzoek over de huidige en toekomstige behoeften van allochtone ouderen.
Pdf: De huidige en toekomstige behoeften van allochtone ouderen
‘Concrete invulling van de functie van animatie in rusthuizen’ is een onderzoek naar de functie van animator in de rusthuizen dat gebeurde in opdracht van het Ministerie van de Vlaamse gemeenschap.
Pdf: Animatie in rusthuizen-samenvatting
Monitoren van discomfort bij dementerende bejaarden op basis van automatische beeldherkenning
Dit project heeft tot doel het ontwikkelen van een geautomatiseerd monitorsysteem dat pijn kan aflezen van de gelaatsuitdrukking van een persoon met dementie. Hiertoe werd een samenwerkingsverband aangegaan tussen de K.H.Kempen (Mobilab, Gezondheidszorg Lier en Vonk3) en de KU Leuven (M3 Biores) en WZC De Wingerd. Doordat zorg en technologie elkaar vonden, werd dit project gefinancierd door IWT, een multidisciplinair onderzoeksteam opgericht (ingenieurs, verpleegkundigen en artsen).
Er is een korte abstract van dit project beschikbaar.
Voor meer informatie: bekijk de website of contacteer: lieven.de.maesschalck@khk.be
Vinca
In opdracht van de FOD Volksgezondheid voert Vonk3 een evaluatieonderzoek naar de invoering van technologie in de thuiszorg uit. Momenteel gebruiken een kleine 1100 thuisverpleegkundigen een PDA of UMPC voor de dagelijkse registratie van hun acten bij de patiënt en sturen deze elektronisch door naar de overheid. De implementatie van deze technologie wordt door Vonk3 als Vlaamse en Franstalige expert geëvalueerd op een kwalitatieve en kwantitatieve wijze.
E-Tandem
De centrale vraagstelling van het E-Tandemproject was: "Met welke algemene en technische hulpmiddelen kunnen personen met dementie en hun mantelzorgers zinvol ondersteund worden, bekeken vanuit een operationeel, technisch en financieel perspectief, om voortijdige opname in rustoorden te voorkomen ?".
De antwoorden kan u lezen in het onderzoeksverslag dat in november 2006 bij Vlaams Minister Inge Vervotte van Welzijn en Volksgezondheid is neergelegd.
Voor meer informatie contacteer: lieven.de.maesschalck@thomasmore.be
E-Tandem Live
De algemene doelstelling van het E-Tandem Live project kan samengevat worden als: de resultaten van het E-Tandem project omzetten in een pilootproject voor technologische ondersteuning in de regio Turnhout.
Concreet betekent dit dat de doelstellingen op het vlak van:
- ondersteuningsbehoeften voor personen met dementie en mantelzorgers,
- technologische hulpmiddelen die daaraan tegemoet komen,
- de zorgorganisatie die daarvoor nodig is,
- de financiële aspecten die daar uit voortvloeien worden geoperationaliseerd en
gecontroleerd worden uitgetest.
Het opzet was om een 20-tal personen met dementie en hun mantelzorgers te ondersteunen via een zorgkoffer en een zorgcentrale die eveneens verbonden is, doormiddel van videotelefonie, met alle betrokken zorgactoren. Dit pilootproject heeft als doel de nodige voorbereidingen te treffen én de expertise te verwerven om vanaf 2008 een uitbreiding op een snelle en efficiënte wijze mogelijk te maken. De klemtoon ligt dan ook zeer duidelijk op een uniforme en transfereerbare methodiek, zodat uitbreiding naar andere zorgsituaties dan dementie ook mogelijk wordt.
Het eindraport werd in december 2007 neergelegd bij Vlaams Minister Steven Vanackere van Welzijn en Volksgezondheid.
Voor meer informatie contacteer: lieven.de.maesschalck@thomasmore.be
Dit project heeft tot doel het ontwikkelen van een geautomatiseerd monitorsysteem dat pijn kan aflezen van de gelaatsuitdrukking van een persoon met dementie. Hiertoe werd een samenwerkingsverband aangegaan tussen de K.H.Kempen (Mobilab, Gezondheidszorg Lier en Vonk3) en de KU Leuven (M3 Biores) en WZC De Wingerd. Doordat zorg en technologie elkaar vonden, werd dit project gefinancierd door IWT, een multidisciplinair onderzoeksteam opgericht (ingenieurs, verpleegkundigen en artsen).
Er is een korte abstract van dit project beschikbaar.
Voor meer informatie: bekijk de website of contacteer: lieven.de.maesschalck@khk.be
Vinca
In opdracht van de FOD Volksgezondheid voert Vonk3 een evaluatieonderzoek naar de invoering van technologie in de thuiszorg uit. Momenteel gebruiken een kleine 1100 thuisverpleegkundigen een PDA of UMPC voor de dagelijkse registratie van hun acten bij de patiënt en sturen deze elektronisch door naar de overheid. De implementatie van deze technologie wordt door Vonk3 als Vlaamse en Franstalige expert geëvalueerd op een kwalitatieve en kwantitatieve wijze.
E-Tandem
De centrale vraagstelling van het E-Tandemproject was: "Met welke algemene en technische hulpmiddelen kunnen personen met dementie en hun mantelzorgers zinvol ondersteund worden, bekeken vanuit een operationeel, technisch en financieel perspectief, om voortijdige opname in rustoorden te voorkomen ?".
De antwoorden kan u lezen in het onderzoeksverslag dat in november 2006 bij Vlaams Minister Inge Vervotte van Welzijn en Volksgezondheid is neergelegd.
Voor meer informatie contacteer: lieven.de.maesschalck@thomasmore.be
E-Tandem Live
De algemene doelstelling van het E-Tandem Live project kan samengevat worden als: de resultaten van het E-Tandem project omzetten in een pilootproject voor technologische ondersteuning in de regio Turnhout.
Concreet betekent dit dat de doelstellingen op het vlak van:
- ondersteuningsbehoeften voor personen met dementie en mantelzorgers,
- technologische hulpmiddelen die daaraan tegemoet komen,
- de zorgorganisatie die daarvoor nodig is,
- de financiële aspecten die daar uit voortvloeien worden geoperationaliseerd en
gecontroleerd worden uitgetest.
Het opzet was om een 20-tal personen met dementie en hun mantelzorgers te ondersteunen via een zorgkoffer en een zorgcentrale die eveneens verbonden is, doormiddel van videotelefonie, met alle betrokken zorgactoren. Dit pilootproject heeft als doel de nodige voorbereidingen te treffen én de expertise te verwerven om vanaf 2008 een uitbreiding op een snelle en efficiënte wijze mogelijk te maken. De klemtoon ligt dan ook zeer duidelijk op een uniforme en transfereerbare methodiek, zodat uitbreiding naar andere zorgsituaties dan dementie ook mogelijk wordt.
Het eindraport werd in december 2007 neergelegd bij Vlaams Minister Steven Vanackere van Welzijn en Volksgezondheid.
Voor meer informatie contacteer: lieven.de.maesschalck@thomasmore.be